Het belang van voeding?
Chronische ziekten wereldwijd
Wereldwijd wordt 70% van de sterfgevallen veroorzaakt door zogenaamde niet-overdraagbare ziekten zoals hart- en vaatziekten, diabetes, kanker en luchtwegaandoeningen (zoals COPD en astma). In Europa is dit zelfs 91 procent. Deze ziekten leiden niet alleen tot een vroege dood, maar verminderen ook sterk onze kwaliteit van leven.
Veel mensen denken dat deze ziekten genetisch bepaald zijn, maar 80-90% van deze ziekten zou voorkomen kunnen worden, vooral door leefstijl. Met andere woorden: wij hebben zelf veel invloed op onze eigen gezondheid. Een gezonde leefstijl kan deze ziekten in veel gevallen voorkomen, maar ook behandelen en soms zelfs genezen.
Op het moment zijn de volgende vier leefstijlfactoren het belangrijkst:
● Niet roken
● Een gezond gewicht
● Regelmatige fysieke activiteit
● Gezond eten
De bovengenoemde leefstijlfactoren zijn essentieel voor iedereen. Maar van deze vier factoren heeft gezond eten de sterkste invloed op onze gezondheid. Ongezonde voeding kan niet ongedaan gemaakt worden door te sporten en niet te roken. Ongezonde voeding veroorzaakt wereldwijd de meeste doden: in 2017 waren dit 1 miljoen doden, of 22% van alle sterfgevallen wereldwijd!
Dus statistisch gezien sterft een op de vijf mensen aan de gevolgen van een ongezond voedingspatroon. Voeding heeft invloed op o.a. de bloeddruk, bloedsuikerspiegel, cholesterol waarden en natuurlijk overgewicht. Dit zijn allemaal factoren die een rol spelen bij het ontstaan van hart- en vaatziekten en diabetes. Overgewicht en obesitas leiden ook tot ziekten van het bewegingsapparaat zoals rugpijn en artrose (slijtage van gewrichten).
Het begrip “Gezonde Voeding”
Voordat we verder gaan over gezonde voeding is het belangrijk dat wij eerst onze definitie van gezonde voeding geven.
Onder gezonde voeding verstaan we voeding waarvan wetenschappelijk is aangetoond dat zij een rol speelt bij de preventie of behandeling van bepaalde ziekten. Hierbij gaat het vooral om de niet-overdraagbare ziekten die eerder zijn genoemd. Onze voedingsadviezen zijn direct afgeleid uit wetenschappelijke data.
Hoe doen de Nederlanders het?
In 2021 had 50% van de Nederlandse volwassenen matig (BMI > 25 kg / m2) of ernstig overgewicht (BMI>30kg/m2). Mannen hebben meer overgewicht: 53% van de mannen en 47% van de vrouwen, maar vrouwen hebben vaker ernstig overgewicht: 12% van de mannen en 17% van de vrouwen.
Evolutionair gezien zijn we geprogrammeerd om een voorkeur te hebben voor calorierijke voeding. Dit soort voeding gaf ons een overlevingsvoordeel omdat het ons in staat stelde een energiereserve op te bouwen in ons lichaam. Vet kan worden opgeslagen en in tijden van voedselschaarste als energiebron worden gebruikt.
Tegenwoordig hebben we deze eigenschap nog steeds, echter in de huidige samenleving, waarin voedselschaarste niet meer voorkomt, hebben we dit niet meer nodig. Het kan voor ons zelfs schadelijk zijn, omdat het onbeperkte aanbod van eten in onze maatschappij kan resulteren in overeten en dat leidt tot overgewicht en obesitas.
Bovendien hebben we niet alleen de keuze uit natuurlijke producten zoals groenten en fruit, maar worden we voortdurend verleid met producten waarbij de receptuur zo is samengesteld dat het onze aangeboren voorkeuren optimaal aanspreekt. Deze (sterk) bewerkte voedingsmiddelen bevatten veelal grote hoeveelheden zout, suiker en vet. Precies datgene wat onze hersenen aanzet tot een verhoogde dopamine productie, waardoor deze producten zo verslavend werken. Deze producten bevatten veel calorieën en zijn ontdaan van veel natuurlijke voedingsstoffen. In veel gevallen bevatten ze slechts 10% van de voedingswaarde die in de natuurlijke onbewerkte ingrediënten aanwezig zijn. Ons westerse voedingspatroon bestaat te veel uit bewerkte voeding, dierlijke voeding, zuivel en eieren, en bevat te weinig gezonde onbewerkte voedselgroepen zoals fruit, groenten, noten, peulvruchten en volkoren granen.
Gezien de grote impact van niet-overdraagbare ziekten op ons gezondheidssysteem en op miljoenen mensen in Nederland, is het duidelijk dat een gezonde leefstijl, en met name een gezond dieet, veel invloed kan hebben. Wij hebben de mogelijkheid om met gezonde voeding ziekten te voorkomen en te behandelen. Dit is goed nieuws! Het betekent namelijk dat je gezondheid in jouw eigen handen ligt. Maar op welke wijze kan voeding van invloed zijn op onze gezondheid en het ontstaan van ziekten of het ziekteverloop? Klik hier om daar meer over te leren.
Samenvatting
Wereldwijd overlijden jaarlijks miljoenen mensen vroegtijdig en ervaren vele anderen een verminderde kwaliteit van leven. De meerderheid van de mensen overlijdt aan een van de volgende vier ziektebeelden:
- Hart- en vaatziekten (bijv. een hartaanval, beroerte)
- Kanker (bijv. borstkanker, darmkanker)
- Diabetes (bijv. diabetes mellitus type 2)
- Luchtwegaandoeningen (bijv. COPD, astma)
Veel van deze ziekten kunnen wij vermijden, behandelen en in sommige gevallen zelfs genezen met een gezonde leefstijl waarvan een gezond dieet het belangrijkste onderdeel is! Sport, noch stoppen met roken is zo effectief als een gezond dieet in de preventie en behandeling van niet-overdraagbare ziekten. Een op de vijf mensen overlijdt als gevolg van een ongezond dieet.